Pensioenknip: oplossing of valkuil?
Geplaatst op: 26-06-2015, 09:23:39
Nadat Staatssecretaris Klijnsma had besloten dat vanaf 1 januari 2014 geen gebruik meer kon worden gemaakt van de pensioenknip heeft Klijnsma nu besloten om, in verband met de huidige lage rente, deze regeling weer tijdelijk in te voeren.
Volgens VVD kamerlid Helma Lodders gaat het om circa een half miljoen consumenten die hun pensioenuitkering opbouwen bij een pensioenverzekeraar.
Deze groep consumenten wordt geconfronteerd met het feit dat men verplicht wordt om op pensioendatum een op de actuele rente gebaseerde pensioenuitkering aan te kopen. Afkoop is verboden en uitstel is aan strenge voorwaarden gebonden. Daarnaast moet de aan te kopen uitkering levenslang zijn en moet men de levenslange uitkering inkopen bij de verzekeraars. Pensioen aankopen bij een bancaire aanbieder is (nog) niet toegestaan.
Door het gebruik van de pensioenknip ontstaat er volgens de Staatssecretaris voor de consument een mogelijkheid om beter in te kunnen spelen op de verwachting dat de rente de komende jaren zal gaan stijgen. De verwachting is dat veel consumenten geïnteresseerd zullen zijn om gebruik te maken van de aangeboden pensioenknip.
Wat is een pensioenknip?
In het geval van een pensioenknip wordt de consument de mogelijkheid geboden om het beschikbare pensioenkapitaal op te splitsen in twee delen:
- Een deel dat gedurende de eerste periode van twee jaar in termijnen aan de consument wordt uitgekeerd
- Het pensioenkapitaal dat resteert na twee jaar wordt gebruikt voor de aankoop van een levenslange pensioenuitkering
Biedt de pensioenknip de consument het beoogde voordeel?
Veel consumenten verkeren in de veronderstelling dat de rente niet lager zakken en deze binnen een tijdbestek van twee jaar zal stijgen. In dat kader bezien kan de functie van een pensioenknip een oplossing bieden. Echter, er zijn een aantal zaken waar weinig aandacht aan wordt gegeven en een belangrijke invloed kunnen hebben op het beoogde effect van een pensioenknip.
Overzicht van de mogelijke valkuilen:
Het behaalde rendement van het uitstelkapitaal is laag. Op dit moment bieden de verzekeraars voor looptijden korter dan 2 jaar 0% rendement. De eigenaar van het pensioenkapitaal mag blij zijn als de koopsom na 2 jaar nog in stand is.
Wat gebeurt er in de tussentijd van de uitstelperiode met de hoogte van de levenslange rente bij een verzekeraar? Deze bedraagt op dit moment 0,5%. De verzekeraars passen iedere vijf jaar de sterftetafels aan. De kans is groot dat bij de eerstkomende aanpassing van de sterftetafel de verwachte toegenomen levensverwachting zal zijn verwerkt. In dat geval heeft dat een negatief effect op de hoogte van de pensioenuitkering. Immers, de kans dat de verzekeraar door de toegenomen levensverwachting langer zal moeten uitkeren heeft een drukkend effect op de hoogte van de pensioenuitkering.
De verzekeraars bepalen de hoogte van de aangeboden rente mede op basis van het zogenaamde U-rendement. Het U-rendement bedroeg in 2005 gemiddeld: 3,23% en in 2015 gemiddeld: 0,41%. Dit is een afspiegeling van de te verwachten beleggingsresultaten.
In hoeverre is de verzekeraar geïnteresseerd om de knipconstructie aan te bieden? De meeste verzekeraars hebben de knipconstructie administratief niet ingeregeld. Het alsnog inregelen van de pensioenknip is kostbaar en de kans is dan ook groot dat verzekeraars dit product niet gaan aanbieden.
Alternatief voor de knipconstructie:
In de uitkerende fase beleggen in een variabele rente. Stijgt de rente dan profiteert de klant hiervan. Is de vaste rente hoog genoeg, dan kan de klant deze vastklikken voor de resterende looptijd van de polis. Nadeel: om dit te kunnen administreren heeft de verzekeraar een unitadministratie nodig. Een zeer beperkt aantal verzekeraars is in het bezit van een dergelijk administratiesysteem.
Bancaire pensioenuitkering op basis van units. Hierbij is de waarde afhankelijk van de stijging of daling van de beleggingen. Deze variant is tot op heden nog niet toegestaan.
- Hoog/laag constructie
- Uitruil partnerpensioen
Conclusie
Het wel of niet gebruiken van de pensioenknip is sterk afhankelijk van een aantal variabelen. De verwachting dat de rente tijdens de uitstelperiode van het pensioenkapitaal met minimaal 1% stijgt is onzeker. Hierdoor is het op voorhand aangeven voor welke optie de klant moet kiezen moeilijk en zal de uiteindelijke keuze voornamelijk gebaseerd zijn op aannames. Vooral de mogelijke tussentijdse aanpassing door de verzekeraars van de sterftetafels krijgt op dit moment veel te weinig aandacht terwijl de negatieve gevolgen voor de consument (erg) groot kunnen zijn. En dat is nu waarschijnlijk net niet wat de Staatssecretaris beoogd met de pensioenknip.
Bron: www.eufin.nl van 26 juni 2015.